Ongewenst kinderloos, wat doet dat met je?

Je staat in een winkel en ziet twee kleine meisjes enorme lol hebben met het uittesten van een kinderdoucheschuim waarmee je roze-wolkige ballen kunt maken. En dan gebeurt het, schiet je ineens vol… Ben je 52 jaar, sta je daar met de tranen in je ogen. De onvervulde kinderwens komt weer eens keihard binnen, totaal onverwacht.

In het afgelopen jaar kwamen er in mijn coachpraktijk veel vrouwen met loopbaan issues en burn-out problematiek, die onderliggend een diep verdriet hadden. Een aantal van hen worstelde met ongewenste kinderloosheid. Ik kwam erachter dat vrouwen die hiermee te maken hebben, er in vele soorten zijn. De vrouw die nooit de ‘ideale man’ is tegengekomen, de vrouw die het uitstelde en zich ‘te laat’ realiseert (overgang) dat het nu echt niet meer kan, vrouwen die in een relatie zitten en tal van fertiliteitstrajecten (hebben) doorlopen en vrouwen die al een fase verder zijn en hebben gekozen voor een (weekend)pleegkind of adoptie, maar blijven worstelen met tal van onverwerkte emoties rondom het ongewenst kinderloos zijn.

Rouwproces

Ongewenst kinderloos zijn heeft een enorme impact op je leven. Je belandt in een rouwproces waarin je afscheid moet nemen van een toekomstbeeld dat je misschien altijd hebt gehad. Dit is een ongrijpbaar (en vaak onzichtbaar) verdriet. Het brengt allerlei gevoelens met zich mee, zoals hoop, wanhoop, teleurstelling, verdriet, boosheid, machteloosheid, eenzaamheid, er niet bij horen, ontkenning, onbegrip, leegte, jaloezie, angst en schaamte.

Je bent het altijd, het is niet iets dat je aan en uit kunt zetten. Het is een gegeven waar je continu in de dagelijkse praktijk mee wordt geconfronteerd. En waar anderen je (onbewust) vaak ook nog eens pijnlijk aan helpen herinneren.

Eenzaam

In mijn praktijk hoor ik verhalen van vrouwen die in hun werk en sociale leven vastlopen. Soms omdat ze stijf staan van de hormonen die bij vruchtbaarheidstrajecten horen en daardoor zichzelf niet meer zijn. Of ze gaan op sociaal vlak zaken uit de weg, zoals feestjes waar kinderen komen. Enerzijds wil je er wel bijhoren, anderzijds is het te confronterend.

Er zijn vrouwen die zich volledig op hun werk storten en daar over grenzen heen gaan, zichzelf uitputten. Werk is dan een welkome afleider geworden, zodat ze hun pijn en verdriet even niet hoeven voelen. Het is vaak een eenzaam proces. Je deelt het niet zo snel met je collega’s, leidinggevende of ouders.

Een vraag of opmerking kan je al uit het veld slaan. Vrouwen zeggen dingen als: ”Elke confrontatie met mijn kinderloosheid is een druppel in de emmer. Eens in de zoveel tijd loopt mijn emmer over. Tranen, zoveel tranen. Soms zie ik ze aankomen, soms overvalt het mij.”

Gepasseerd station

Iets dat vanzelfsprekend had moeten zijn in je leven, is nu een gepasseerd station. Je neemt (uiteindelijk) afscheid van je kinderwens, je status als moeder, je toekomstbeeld, het moederschap en alles wat daarbij hoort. Zoveel dingen die je nooit zult weten en zult moeten missen.

En hoe ga je dan verder? Er zijn vrouwen die hun hart volgen en gaan werken met kinderen. Die daarvan kunnen genieten. Of die voor pleegzorg van kinderen kiezen. Het is uiteraard allemaal niet hetzelfde als een eigen kindje. Rouw betekent verlies, maar hoe rouw je om iets dat nooit is geweest? Voor je omgeving is dit vaak lastig te begrijpen. Het is een proces van jaren, met vallen en opstaan.

Kinderloosheid volledig accepteren is voor veel vrouwen moeilijk, maar uiteindelijk zul je de situatie wel moeten aanvaarden. Een nieuwe invulling aan je leven geven, een waarin je betekenis en vervulling vindt op een andere manier.